Açıklama
Uyuşmazlıkların ara buluculuk ve uzlaştırma yollarıyla mahkeme süreci öncesinde kısa sürede ve daha az masrafla dostane yöntemle çözülmesi sağlandı. 2004 yılında cezada uzlaşmayı, 2012 yılında hukuk uyuşmazlıklarında ara buluculuk sistemimize kazandırıldı. Her iki müessesenin daha etkin uygulanması için süreç içerisinde mevzuat değişiklikleri yapıldı. İş uyuşmazlıklarında ara buluculuk yolu zorunlu hale getirildi. 1 Ocak 2018’de yürürlüğe giren uygulama ile 2022 yılı Ekim ayına kadar ara bulucuya giden dosyaların yüzde 57’sinde başarı sağlandı. 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe giren Türk Ticaret Kanunu değişikliğiyle, bazı ticari uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce ara bulucuya başvurulmuş olması dava şartı haline getirildi. Bu kapsamda ara bulucuya giden dosyaların ise yüzde 51’inde başarı sağlandı. 2020 yılında tüketici uyuşmazlıklarında dava şartı ara buluculuk uygulaması başlatıldı. Bu kapsamda ara bulucuya giden dosyaların ise yüzde 49’unda başarı sağlandı. Süreç içerisinde yapılan mevzuat değişiklikleri ile ceza uyuşmazlıklarında ise uzlaşmanın kapsamı genişletildi. Adliyelerde uzlaşma büroları kurmak suretiyle etkin bir uygulamaya imza atıldı.
Vizyon
Uyuşmazlıkların ara buluculuk ve uzlaştırma yollarıyla mahkeme süreci öncesinde kısa sürede ve daha az masrafla dostane yöntemle çözülmesi amaçlanmaktadır.
MEDYA
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri
Zorunlu arabuluculuk uygulamasının iş mahkemelerinin iş yükünü %71 oranda azalttığı anlaşılmaktadır. Bundan hareketle yeni plan döneminde zorunlu arabuluculuk uygulamasının başka alanlara da yaygınlaştırılması planlanmıştır. İhtiyari arabuluculuk uygulamasında ise 2013 yılından 2018 yılı Kasım ayına kadar toplam 48.969 dosyada işlem yapılmış, 43.729 dosya anlaşma ile sonuçlandırılırken, 5.240 dosya da anlaşma sağlanamamıştır. Başarı oranı %90 civarındadır. Tıpkı arabuluculukta olduğu gibi uzlaşma da sistemimiz için büyük önem taşımaktadır. 2015 yılında uzlaştırma işlemleri yapılan 21.063 dosyadan 17.319’u uzlaşma ile neticelendirilmiştir. Uzlaşma oranı %83 olmuştur. 2016 yılında ise 10.689 dosyadan 7.817 dosyanın uzlaşma ile sonuçlandırıldığı ve oranın %73 olduğu görülmektedir. 2017 yılında ise yapılan kanun değişikliğinin etkilerinin görüldüğü anlaşılmaktadır. Uzlaşmaya giden dosya sayısı bir önceki yıla göre yaklaşık 26 kat artmış ve 278.530 dosya olmuştur. Bunlardan 223.469 dosya uzlaşma ile sonuçlanmıştır. 2018 yılında ise 131.081 dosyadan 105.404 dosya (%80) uzlaşma ile sonuçlandırılarak mahkeme önüne gitmeden çözülmüştür.