Açıklama
BM ve çok taraflı kuruluşlarda üstlendiğimiz öncü rol ışığında, İstanbul’un bir BM merkezi haline getirilmesi için çalışmalar yürütülmektedir. Türkiye, kurucu üyesi olduğu Birleşmiş Milletler (BM) gündeminde bulunan tüm konulardaki çalışmalara aktif katkılar sağlamakta, yapıcı ve uzlaştırıcı bir rol oynamaktadır. BM ile ilişkilerimizde son yıllarda yaşanan ilerlemeler neticesinde, Doğu Avrupa, Kafkasya, Orta Asya, Orta Doğu, Kuzey Afrika gibi bölgelere coğrafi yakınlığı, ulaşım kolaylığı, ekonomik, finansal ve kültürel merkez olması gibi sebeplerle “hub” niteliği taşıyan İstanbul’un BM bakımından bir merkez haline dönüştürülmesi de BM’ye yönelik politikamızın ana unsurlarından biri halini almıştır.
Vizyon
İstanbul’da bulunan BM kuruluşlarının sayısının artırılması, İstanbul’un bölgedeki merkezi konumunun güçlendirilmesine katkı sağlayacaktır. Bu çerçevede yürütülen çalışmalar ile müzakereleri devam etmekte olan ev sahibi ülke anlaşmalarının sonuçlandırılması, yakın zamanda imzalanmış anlaşmaların iç hukuk onay süreçlerinin tamamlanması ve söz konusu kuruluşların faaliyetlerine kısa sürede başlamaları amaçlanmaktadır. İstanbul’un BM Merkezi haline getirilmesi hedefimiz doğrultusunda, İstanbul’daki tüm BM kuruluşlarının ofisleri ile diğer bazı bölgesel teşkilatların, bulunacak uygun bir kamu binasına taşınmaları öngörülmekte olup, çalışmalar sürdürülmektedir.
MEDYA
BM İnsani İşler Eşgüdüm Ofisi’nin (OCHA) küresel operasyonlardan sorumlu bir ofisinin İstanbul’da tesisini öngören ev sahibi ülke anlaşmasının 1 Mayıs 2022 tarihinde yürürlüğe girmesiyle OCHA İstanbul Ofisi faaliyetlerine başlamıştır.
2022 yılında İstanbul'da kurulması sağlanan UNDP'nin üçüncü Küresel Müşterek Hizmetler Merkezi (GSSC) için yer tahsis edilmiştir.
Dünya Sağlık Teşkilatı (DST) İnsani ve Sağlık Acil Durumlarına Hazırlıklılık Coğrafi Ayrık Ofisi, 10 Eylül 2020 tarihinde açılmıştır.
5 Kasım 2018 tarihinde Ankara’da imzalanan BM Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) Doğu Avrupa ve Orta Asya Bölgesel Ofisi Ev Sahibi Ülke Anlaşması ile IFAD Bölge Ofisi de 2019 yılında İstanbul’da faaliyet göstermeye başlamıştır.
BM Kalkınma Programı’nın (UNDP) Bratislava’da bulunan Avrupa ve BDT Bölgesel Ofisi, girişimler sonucunda 2014 yılında İstanbul’a taşınmış ve 23 Nisan 2015’te resmen açılmıştır.
New York’ta imzalanan BM Kadın Birimi (UN Women) Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisi’nin İstanbul’da Kurulmasına İlişkin Anlaşma ile anılan Bölge Ofisi de İstanbul’da faaliyet göstermeye başlamıştır.
BM Nüfus Fonu (UNFPA) Orta Asya ve Doğu Avrupa Bölgesel Ofisi (EECARO) New York’tan İstanbul’a taşınmıştır.
Özel sektörün kalkınmadaki rolünü artırmayı amaçlayan UNDP İstanbul Kalkınmada Özel Sektör Uluslararası Merkezi (IICPSD) kurulmuştur.
İstanbul’un BM Merkezi Haline Getirilmesi
BM kuruluşları açısından İstanbul bir cazibe merkezidir. İstanbul’daki bölgesel ve küresel faaliyetlerini yürütmek üzere ofis açan BM kuruluşlarının sayısı giderek artmaktadır. Bu kuruluşların faaliyetlerini etkin şekilde sürdürmelerini mümkün kılacak şekilde ev sahibi ülke anlaşmalarının imzalanması, bu süreçte ülkemizin mali katkı ile destek ve kolaylık göstermesi teşvik edici mahiyettedir. Bu yaklaşımın sürdürülmesi İstanbul’daki BM kuruluşlarının ofislerinin sayısının daha da artmasına katkıda bulunacaktır. İstanbul’un bir BM merkezi haline getirilmesi hedefi çerçevesinde halihazırda 12 kuruluşun İstanbul’da mevcudiyet tesis etmesi sağlanmıştır.