Açıklama
Ülkemizde 1995 yılında oluşan evsel atık miktarı 17 milyon ton iken 2020 yılında 32,3 milyon tona ulaşmıştır. 2023 yılında ise bu miktarın 38 milyon tonun üzerine çıkacağı öngörülmektedir. Sıfır Atık Projesi başlangıç itibarıyla 2017’de %13 olan geri kazanım oranımız 2021 yılında %27,2 yükselmiş olup, 2023 yılına kadar bütün ülkede yaygınlaştırılmasını ve geri kazanım oranının %35’e çıkarılmasını hedeflemektedir. Proje başlangıcından bu yana 20,4 milyon ton kağıt-karton, 5,4 milyon ton plastik, 2,3 milyon ton cam, 0,5 milyon ton metal ve 5,2 milyon ton organik ve diğer geri dönüştürülebilir atıklar olmak üzere toplamda yaklaşık 33,8 milyon ton geri kazanılabilir atık lisans almış işletmelerce işlenerek ekonomiye kazandırılmıştır.
Vizyon
Sıfır atık yaklaşımıyla gelecek nesillere sürdürülebilir çevre ve yaşanabilir şehirler miras bırakmak. “Sıfır Atık”; israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşum sebeplerinin gözden geçirilerek atık oluşumunun engellenmesi veya minimize edilmesi, atığın oluşması durumunda ise kaynağında ayrı toplanması ve geri kazanımının sağlanmasını kapsayan atık yönetim felsefesi olarak tanımlanan bir hedeftir.
MEDYA
Amerika Birleşik Devletleri’nin New York kentinde gerçekleştirilen 77. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu faaliyetleri dâhilinde yan etkinlikler takip edilmiş, Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi ile Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Sıfır Atık Projesi"nin dünyada yaygınlaştırılması için “iyi niyet beyanı” imzalanmıştır.
Bağımsız atık toplayıcılarının sistemli olarak çalışmalarını sağlamak amacıyla Atık Toplayıcıları Genelgesi yayımlanmıştır.
Sıfır atık yönetim sistemi uygulamaları ile geri kazanılabilir atıkların diğer atıklarla karıştırılmadan kaynağında ayrı biriktirilmesi ve ayrı toplanması, geri kazanım ve/veya bertarafa gönderilmek üzere bırakılabilmesi için oluşturulan atık getirme merkezlerine ilişkin idari ve teknik hususların belirlenmesi amacıyla Atık Getirme Merkezlerinin Kurulması ve İşletilmesi İle Sıfır Atık Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar yayımlanmıştır.
Sıfır atık kapsamında hedef kitlelere yol göstermek amacıyla 11 adet “Sıfır Atık Yönetim Sistemi Uygulama Kılavuzu” hazırlanmıştır. Belediye, Organize Sanayi Bölgeleri-Sanayi Tesisleri, Havalimanı-Terminal, AVM-İş Merkezi-Ticari İşletme ve Plaza, Eğitim Kurumu ve Yurtlar, Sağlık Kuruluşları, Otel, Restoran ve Turizm Tesisleri (Horeca), Kırsal Yerler, Kurum-Kuruluş, Hane ve Site, Sıfır Atık Mavi Kılavuzları
“Sıfır Atık Projesi” kapsamında “Güçlü Ekonomi ve Yeşil Bir Doğa İçin” temasıyla “Sıfır Atık Zirvesi” düzenlenmiştir.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının “Bugünün Çocuklarının Yarının Çocuklarına Bırakacakları Daha Temiz Bir Dünya İçin El Ele" kampanyası kapsamında Çocuk Hakları Komitesi üyelerine; israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, oluşan atık miktarının azaltılmasını, etkin toplama sisteminin kurulmasını, atıkların geri dönüştürülmesini kapsayan atık önleme yaklaşımını hedefleyen “Sıfır Atık Projesi” kapsamında 81 İlde eş zamanlı olarak “Sıfır Atık Eğitimi” gerçekleştirilmiştir.
Sıfır Atık Projesi kapsamında “Sıfır Atık Yönetim Sisteminin” kurulmasına ilişkin genel ilkelerin ve uygulama esaslarının belirlenmesini sağlayarak sıfır atık yaklaşımının ülke genelinde benimsenmesi, uygulanması ve yaygınlaştırılması amacıyla Sıfır Atık Yönetmeliği yayınlanmıştır.
Sıfır atık uygulaması konusunda bilgi vermek, iyi uygulamaları paylaşmak, yol göstermek, sorunlara bölgesel çözümler bulmak amacıyla Konya, Erzurum, Gaziantep, Samsun, İstanbul, İzmir ve Antalya’da 7 bölgesel seminer gerçekleştirilmiştir.
“Sıfır Atık Projesi” kapsamında “Güçlü Ekonomi ve Yeşil Bir Doğa İçin” temasıyla “Sıfır Atık Zirvesi” düzenlenmiştir.
Sıfır Atık Yönetmeliği kapsamında, sıfır atık yönetim sistemini kurmakla yükümlü olanlar ve gönüllü olarak sistemi kurmak isteyenler tarafından yürütülen faaliyetlerin takibi ve envanter oluşturulması, raporlama yapılması ve belge verilmesi amacıyla Sıfır Atık Bilgi Sistemi kurulmuştur.
Amerika Birleşik Devletleri’nin New York kentinde gerçekleştirilen 73. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu faaliyetleri dâhilinde çevre alanında gerçekleştirilen yan oturumlar takip edilmiş, birtakım temaslarda bulunulmuştur. Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi'nin de katılım sağladıkları ziyaretler çerçevesinde, Columbia Üniversitesi Dünya Enstitüsü Başkanı Prof. Jeffrey Sachs ile atık yönetimi modellerini görüşülmüştür.
Sn. Emine Erdoğan Hanımefendi tarafından 81 İl valiliğine sıfır atık projesine destek olunmasına ilişkin olarak destek mektubu gönderilmiştir. Mektup ile Türkiye’nin önde gelen kamu kurumları, belediyeler, üniversiteler, sanayi kuruluşları, medya, ilgili sektörler ve tüm vatandaşlar iş birliğine davet edilmiştir.
Sıfır Atık Projesi kapsamında, belediye başkanları ile “belediye başkanları sıfır atık toplantısı” gerçekleştirildi. Toplantıdan sonra Belediyeler sıfır atık projesinde aktif rol oynamaya başlamışlardır.
Proje kapsamında Antalya, Denizli, Kocaeli, Gaziantep, Adana, Trabzon, İzmir, Muğla, Aydın, Konya, Eskişehir, Kayseri, Bolu, Samsun, Sakarya, Amasya, Kırıkkale ve Bartın’ın yer aldığı 18 ilde Sıfır Atık Geleceğe Değer Kattık Seminerleri düzenlenmiştir.
Sıfır atık projesi kapsamında bilgi vermek ve projenin ülke genelinde yaygınlaştırılması amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının vizyon projesi olan “Sıfır Atık Projesi tanıtım toplantısı” yapılmıştır.